«Η απάντηση δεν θα είναι πολύ μακριά. Ο ένοικος του μνημείου θα είναι αντίστοιχος του επιπέδου του μνημείου» είπε σε συνέντευξη του ο υπ. Πολιτισμού Κων. Τασούλας, σημειώνοντας ότι δεν υπάρχουν ευρήματα που να οδηγούν στο συμπέρασμα ότι πρόκειται για τον τάφο του Μεγάλου Αλεξάνδρου.
«Η αίσθηση που έχω είναι ότι αυτό είναι αδύνατον. Για τον Μέγα Αλέξανδρο έχουμε υποδεέστερες πληροφορίες, άρα φαντάζομαι ότι εάν είχαμε μια τέτοια εξέλιξη, μια τέτοια πληροφορία, δε θα είχε διαφύγει» τόνισε.

Η πλήρης αποκάλυψη των Καρυάτιδων.
Στην πλήρη αποκάλυψη των Καρυάτιδων προχώρησαν οι αρχαιολόγοι στον Τύμβο Καστά στην Αμφίπολη, μετά την αφαίρεση τριών σειρών από τους πωρόλιθους του τοίχου σφράγισης, μπροστά από τον δεύτερο διαφραγματικό τοίχο. Δέος και θαυμασμό προκαλούν οι φωτογραφίες τους που ήρθαν στο φως .
Η πλήρης αποκάλυψη των Καρυάτιδων

Έχουν ύψος 2,27μέτρα, φορούν ποδήρη χιτώνα και μακρύ κροσσωτό ιμάτιο με πλούσιες πτυχώσεις.

Φορούν κοθόρνους, οι οποίοι είναι διακοσμημένοι με κόκκινο και κίτρινο χρώμα, ενώ τα ακροδάχτυλα των ποδιών τους έχουν αποδοθεί με εξαιρετική λεπτομέρεια. Στέκονται πάνω σε μαρμάρινα βάθρα μήκους 1,33μ. και πλάτους 0,68μ.

Ακολουθούν δηλαδή, τον τύπο της μαρμάρινης επένδυσης των τοίχων όλων των θαλάμων. Η απόσταση μεταξύ των δύο βάθρων είναι 1,68μ., όσο και το θυραίο άνοιγμα του πρώτου διαφραγματικού τοίχου με τις Σφίγγες.
Το ύψος των Καρυάτιδων είναι 2.27 μέτρα.Στην επιφάνεια του βάθρου της ανατολικής Καρυάτιδος, διακρίνεται κόκκινο χρώμα.

Επίσης, κατά την αφαίρεση της αμμώδους επίχωσης κοντά στα αγάλματα, βρέθηκαν τμήματα των χεριών τους.
“Βάλαμε τα κλάματα όταν είδαμε τα κεφάλια από τις Καρυάτιδες. Ήταν πολύ συγκινητικές οι στιγμές που ζήσαμε και που ζούμε καθημερινά ακόμη και τώρα. Δεν μπορείτε να φανταστείτε πως σταθήκαμε μπροστά σε αυτά τα ευρήματα”, ανέφερε χαρακτηριστικά η κ. Περιστέρη.

Οι Καρυάτιδες σηκώνουν τα χέρια τους «αποτρέποντας» την είσοδο στον τάφο.

Οι πτυχώσεις των χειριδωτών χιτώνων τους, είναι εξαιρετικής τέχνης ενώ τα χέρια των Καρυάτιδων δεν φαίνεται να στήριζαν το επιστύλιο. Σύμφωνα με την ενημέρωση του υπουργείου Πολιτισμού οι Καρυάτιδες, από την εξωτερική πλευρά, φαίνεται ότι ανασηκώνουν ελαφρά τον χιτώνα τους, με το αντίστοιχο χέρι τους. Κατά την ανασκαφή εντοπίστηκαν επίσης τμήματα του προσώπου της μιας καρυάτιδας.
Οι εξαιρετικές πτυχώσεις των χιτώνων τους.
Εντύπωση δημιουργεί το γεγονός ότι για πρώτη φορά βρίσκονται σε μακεδονικό τάφο Καρυάτιδες, κάτι που παραπέμπει στην αρχαία Αθήνα. Το σίγουρο είναι ότι, όπως στην Ακρόπολη τιμούν και προστατεύουν έναν ιερό χώρο, τον τάφο του παλιού βασιλιά της Αθήνας, του Κεκρόπα, έτσι και στην περίπτωση της Αμφίπολης, παρατείνοντας τα χέρια τους, «απαγορεύουν» την είσοδο σε κάθε επισκέπτη.

Οι δύο μοναδικές Καρυάτιδες, από θασίτικο μάρμαρο συμφυείς με πεσσό, διατομής 0,20Χ0,60μ., επιβεβαιώνουν την άποψη ότι πρόκειται για εξέχον μνημείο ιδιαίτερης σπουδαιότητας.

Στην ανατολική Καρυάτιδα λείπει το πρόσωπο. Μέρη του βρέθηκαν στη συνέχεια των ανασκαφών
ο πρόσωπο της δυτικής Καρυάτιδας σώζεται σχεδόν ακέραιο, ενώ από την ανατολική λείπει. Έχουν πλούσιους βοστρύχους, που καλύπτουν τους ώμους τους, φέρουν ενώτια, και φορούν χειριδωτό χιτώνα. Το δεξί χέρι της μιας και το αριστερό της άλλης ήταν προτεταμμένα, ώστε με την κίνηση τους να αποτρέπουν συμβολικά εκείνους, οι οποίοι θα επιχειρούσαν την είσοδο στον τάφο.

Σύμφωνα με τους ειδικούς ακολουθείται, η ίδια τεχνική, όπως στις κεφαλές και στα φτερά των Σφιγγών. Οι μορφές τους, επί των οποίων σώζονται ίχνη κόκκινου και μπλε χρώματος, παραπέμπουν στον τύπο της Κόρης. Ανάμεσα στα αμμώδη χώματα βρέθηκαν θραύσματα των γλυπτών, όπως τμήμα παλάμης και μικρότερα θραύσματα από τα δάκτυλά τους.
Μπροστά από τις Καρυάτιδες, και από το ύψος της μέσης τους και κάτω, υπήρχε τοίχος σφράγισης από πωρόλιθους σε όλο το πλάτος των 4,5μ. Πρόκειται για δεύτερο τοίχο σφράγισης, που ακολουθεί την ίδια τεχνική, όπως και στην πρόσοψη του ταφικού μνημείου. Είναι ένα ακόμη χαρακτηριστικό της προσπάθειας των κατασκευαστών για την αποτροπή εισόδου στο μνημείο.
Τα διεθνή ΜΜΕ για τις Καρυάτιδες
Η αποκάλυψη των υπέροχων Καρυάτιδων είχε φέρει τις ανασκαφές στην Αμφίπολη στο επίκεντρο των διεθνών ΜΜΕ.Η βρετανική Telegraph κάνει λόγο για μια νέα σημαντική ανακάλυψη στην Αμφίπολη, ενώ κάνει ιδιαίτερα μνεία στις γραμμές των Καρυάτιδων και τη αρχιτεκτονική σχέση που έχουν με τις σφίγγες της εισόδου του τύμβου.
Το γαλλικό πρακτορείο AFP σημειώνει με τη σειρά του: «Ο πυρετός ανεβαίνει μετά την ανακάλυψη των εντυπωσιακών Καρυάτιδων. Μένει να φανεί αν αυτός ο τάφος είναι του Μεγάλου Αλεξάνδρου ή κάποιου άλλου σημαίνοντος προσώπου».
Το αυστραλιανό δίκτυο ABCA σημειώνει: «οι φωτογραφίες που δόθηκαν στη δημοσιότητα δείχνουν την ομορφιά των δύο Καρυάτιδων. Με μια συμβολική κίνηση των χεριών προσπαθούν να αποκρούσουν τους πιθανούς εισβολείς του τάφου».
Το κινεζικό πρακτορείο Xinhua σημειώνει: «ανακαλύφθηκαν δύο πανέμορφες Καρυάτιδες σαν και αυτές που βρίσκονται στην Ακρόπολη. Ο τύμβος είναι φανερό πως κρύβει και άλλα μυστικά».
Δημοσίευμα των New York Times υπογραμμίζει την ανακάλυψη των δύο Καρυάτιδων, «οι οποίες θεωρείται ότι προστάτευαν τους θησαυρούς του τάφου, που χρονολογείται κατά τον 4ο αιώνα π.Χ.» και ότι «αρχαιολόγοι τον χαρακτηρίζουν ως τον μεγαλύτερο αρχαίο τάφο που ανακαλύφθηκε στην Ελλάδα». Όπως επισημαίνεται, «τα ευρήματα, που υποδηλώνουν ότι πρόκειται για τον τάφο ενός εξέχοντος προσώπου της αρχαίας Μακεδονίας την εποχή του Μεγάλου Αλεξάνδρου, έχουν οδηγήσει σε διάφορες εικασίες για την ταυτότητα του νεκρού». Σύμφωνα με το δημοσίευμα, ο ερευνητής Άντριου Τσαγκ, συγγραφέας του βιβλίου «Αναζητώντας τον τάφο του Μεγάλου Αλεξάνδρου», θεωρεί ότι πρόκειται πιθανώς είτε για την Ολυμπιάδα, μητέρα του Αλέξανδρου, είτε για τη γυναίκα του τη Ρωξάνη.

Το μνημείο χρονολογείται στα τέλη του 4ου αιώνα π. Χ
Εμμένοντας στην άποψη ότι το μνημείο χρονολογείται στο τελευταίο τέταρτο του 4ου π.Χ αιώνα, η κα. Περιστέρη, επεξήγησε σε συνέντευξη τύπου (18/9/2014) την απόλυτη σχέση του Λέοντα της Αμφίπολης με τον ταφικό μνημείο τονίζοντας ότι «στην κορυφή του τάφου υπάρχει το θεμέλιο της βάσης του Λέοντα, ενώ κομμάτια από τη χαίτη βρέθηκαν και μέσα στο ταφικό χώρο».

Όσον αφορά τα γλυπτά και τις αρχιτεκτονικές του μνημείου διευκρίνισε ότι πρόκειται για την ίδια τεχνοτροπία και είναι από θασίτικο μάρμαρο. «Τα πλαϊνά του τάφου είναι μικρογραφία του περιβόλου και πάνω στις Καρυάτιδες έχουμε γείσο και καταπληκτική ορθομαρμάρωση που είναι και αυτή μικρογραφία του περιβόλου. Όλα αυτά ανήκουν στο τελευταίο τέταρτο του 4ου π.Χ. αιώνα και μάλιστα μπορούμε να πούμε πως όπως είναι του Δεινοκράτη η περίβολος, είναι και σχεδιαστικά και ο τάφος του Δεινοκράτη».

Γενική άποψη από τον ταφικό περίβολο.
Δεν παρέλειψε να διευκρινίσει ότι το ταφικό μνημείο του λόφου Καστά δεν είναι ένας συνηθισμένος Μακεδονικός τάφος που ακολουθεί τα πρότυπα.
«Αυτός ο τάφος κάθε μέρα μας εκπλήσσει» είπε χαρακτηριστικά και πρόσθεσε: «Δεν είναι ο τύπος ο παραδοσιακός του μακεδονικού τάφου που έχουμε για παράδειγμα στη Βεργίνα. Αυτός ο τάφος είναι μοναδικός και έχει τους διαφραγματικούς τοίχους που κάθε φορά λέμε τι βγαίνει, είναι ένας θαυμασμός για όλους μας. Αυτή είναι η μαγεία της αρχαιολογίας. Όταν βγαίνει ένα μνημείο είναι το καλύτερο βιβλίο για να σου δώσει την ιστορία της εποχής εκείνης» ανέφερε η κα. Περιστέρη.
Οι δύο Σφίγγες ολόγλυφες, ύψους δύο μέτρων, που βρίσκονται στην είσοδο του τάφου.
Έχει συληθεί ο τάφος;
Αναφορικά με το θέμα της σύλησης του τάφου, υπάρχουν ενδείξεις ότι έχει επιχειρηθεί αλλά όχι από αρχαιολόγους αλλά από τυμβωρύχους κατά τους ρωμαϊκούς χρόνους και μόνο στον πρώτο και στον δεύτερο θάλαμο, ο τρίτος θάλαμος φαίνεται ανέπαφος.

Η κα. Περιστέρη, διευκρίνισε σε συνέντευξη τύπου, ότι «οι θάλαμοι είναι γεμισμένοι και έχουμε τα σφραγίσματα. Όλα αυτά δηλώνουν ότι έγινε ένας τεράστιος αγώνας για να μην μπορέσει να μπει άνθρωπος μέσα, ακόμη και να μπήκαν οι τυμβωρύχοι στα αρχαία χρόνια, στα ρωμαϊκά χρόνια, κάπου θα βρω τα κοκαλάκια τους…»

«Σύμφωνα με τις ως τώρα ενδείξεις, το μνημείο δεν έχει συληθεί» ανέφερε ο υπουργός Πολιτισμού σε συνέντευξή του στις 22 Σεπτεμβρίου, προσθέτοντας όμως ότι δεν γνωρίζει τι έχει γίνει πριν από 1.900 χρόνια.

Συνεχίζονται οι τεχνικές εργασίες
- Η πρόσβαση στον τρίτο χώρο του μνημείου για την τοποθέτηση αντιστήριξης- υποστύλωσης και η συνέχιση της ανασκαφικής διαδικασίας προετοιμάζεται συστηματικά με παράλληλες ενέργειες , οι οποίες βρίσκονται σε εξέλιξη.

- Αποφασίστηκε από την διεπιστημονική ομάδα η είσοδος στον τρίτο χώρο, να μην γίνει από την οπή στο άνω δυτικό μέρος του τρίτου διαφραγματικού τοίχου, αλλά διά της αρχαίας εισόδου. Επομένως, πριν από οποιαδήποτε άλλη εργασία θα αφαιρεθεί επίχωση από τον δεύτερο χώρο, θα απομακρυνθεί το πεσμένο τμήμα του υπέρθυρου και θα υποστυλωθεί το θύρωμα μεταξύ δεύτερου και τρίτου χώρου, με ξύλινα στοιχεία.

- Θα ενισχυθεί η αντιστήριξη στο δεύτερο χώρο, σε κατώτερη στάθμη, ώστε να αναληφθούν οι πρόσθετες εξωτερικές ωθήσεις γαιών, μετά από την απομάκρυνση της επίχωσής του.

- Προετοιμάζεται δάπεδο εργασίας, με την απομάκρυνση χώματος από τον δεύτερο χώρο, ώστε να είναι δυνατή η είσοδος μεγάλου μήκους μεταλλικών στοιχείων αντιστήριξης και υποστύλωσης του τρίτου χώρου. Επίσης θα αφαιρεθούν πρόσθετοι λίθοι από τον τοίχο σφράγισης, μπροστά από τις Καρυάτιδες, για την τοποθέτηση της μεταφορικής ταινίας απομάκρυνσης χώματος και της γερανογέφυρας μεταφοράς λίθων, από τον τρίτο χώρο.

- Απομάκρυνση χώματος, κατά 1μ., από τον πρώτο χώρο (σχεδόν ως το δάπεδο) και επέκταση της αντιστήριξης και υποστύλωσης του, επίσης λόγω της αλλαγής στάθμης της εσωτερικής επίχωσης.

- Οι εργασίες καταβιβασμού της επίχωσης, εξωτερικά και πάνω ακριβώς από το μνημείο, θα πραγματοποιηθούν μετά την πρώτη φάση προσωρινής αντιστήριξης-υποστύλωσης του τρίτου χώρου, πριν δηλαδή, να ξεκινήσει η απομάκρυνση της επίχωσης.
KARI5
- Είναι σε εξέλιξη η μελέτη των μέτρων αντιστήριξης και υποστύλωσης του τρίτου χώρου, ώστε να καθορισθούν οι ποσότητες και οι θέσεις τοποθέτησης των στοιχείων αντιστήριξης-υποστύλωσης, καθώς και οι φάσεις τοποθέτησης, σε συνάρτηση με την ανασκαφική εργασία.

- Για την αντιμετώπιση της απορροής των ομβρίων, από την περιοχή του μνημείου, σχεδιάστηκε η τοποθέτηση αγωγού, κατά μήκος της μεγάλης αύλακας, έξω από τον περίβολο.

- Πραγματοποιείται γεωτεχνική έρευνα στην περιοχή του μνημείου για την διαπίστωση της σύστασης και των γεωτεχνικών ιδιοτήτων των απαντώμενων γεωϋλικών. Η έρευνα θα γίνει με επαρκή αριθμό γεωτρήσεων και εργαστηριακών δοκιμών.

Συνεχίζονται οι εργασίες.
Υπάρχει και τέταρτος θάλαμος;
΄Οσο για το ερώτημα αν τελικά το μνημείο έχει και τέταρτο θάλαμο, κανείς δεν μπορεί να το απαντήσει με βεβαιότητα.
Ο υπουργός Πολιτισμού σε τηλεοπτική συνέντευξη του, μια ημέρα μετά την πλήρη αποκάλυψη των Καρυάτιδων, δήλωσε πως βρέθηκε θύρωμα που δείχνει ότι υπάρχει και τέταρτος θάλαμος.

«Κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει την ύπαρξη κι άλλων θαλάμων. Από τη στιγμή που ο τρίτος θάλαμος καλύπτεται με χώμα και καλύπτεται σε αρκετό ύψος, όπως είπαμε στην ανακοίνωση του υπουργείου Πολιτισμού, θα πρέπει πρώτα να γίνει η συστηματική ανασκαφή και μετά να μιλήσουμε», δήλωσε πρόσφατα η κ. Μενδώνη σε δημοσιογράφους, τονίζοντας ότι πρόκειται για «ένα εξαιρετικά σημαντικό αρχαιολογικό εύρημα, ένα μνημείο με πάρα πολλές ιδιαιτερότητες που η επιστημονική κοινότητα θα συζητά για την επόμενη δεκαετία τουλάχιστον, ένα μνημείο που μπορεί να προσδώσει ένα σημαντικό αναπτυξιακό πόρο στην περιοχή».

Ποιός είναι ο ένοικος του τάφου;
Κεντρικό ερώτημα είναι σε ποιόν ανήκει ο μεγάλος βασιλικός τάφος, ο μεγαλύτερος που έχει ανακαλυφθεί ποτέ στην ευρύτερη περιοχή των Βαλκανίων. Πολλοί συμφωνούν με τη θεωρία ότι πρόκειται για τη μητέρα του Μ. Αλέξανδρου, Ολυμπιάδα, μέχρι τη σύζυγό του Ρωξάνη αλλά τίποτα δεν είναι σίγουρο ακόμη. Ο υπουργός πολιστιμού απέκλεισε πρόσφατα το ενδεχόμενο να είναι θαμμένος ο Μ. Αλέξανδρος. Πάντως, γεγονός είναι ότι το ενδιαφέρον εκατοντάδων ιστορικών και αρχαιολόγων από όλο τον κόσμο έχει κεντρίσει αυτό το ερώτημα. Χαρακτηριστικά αναφέρουμε την εκτίμηση του Καταξιωμένου καθηγητή Τζέιμς Ρομ, που επαναφέρει το όνομα του Μ. Αλεξάνδρου.

Το πρόσωπο της δυτικής καρυάτιδας σώζεται σχεδόν ακέραιο
Σε άρθρο του στη ιστοσελίδα Daily Beast, με τίτλο: «Είναι αυτός ο τάφος του Μ. Αλεξάνδρου;» o αμερικανός καθηγητής κλασικών σπουδών του Bard College και συγγραφέας του βιβλίου «Το φάντασμα του θρόνου: Ο θάνατος του Μ. Αλεξάνδρου και ο πόλεμος για το στέμμα και την αυτοκρατορία», Τζέιμς Ρομ αναφέρει: «μόνο ο Αλέξανδρος θα μπορούσε να αξίζει ένα τόσο τεράστιο και δαπανηρό χώρο τελευταίας κατοικίας».

Αυτό βεβαίως αντιτίθεται στην ιστορία ότι τα λείψανα του Μεγάλου Αλεξάνδρου εκπλάπησαν από τον Πτολεμαίο και ενταφιάστηκαν στην Αλεξάνδρεια. Ο συγγραφέας όμως τονίζει ότι δεν μπορεί να αποκλειστεί η θεωρία, σύμφωνα με την οποία ο Πτολεμαίος αντικατέστησε το σώμα του Μεγάλου Αλεξάνδρου με κάποιο άλλο, με σκοπό να παραπλανήσει τους εχθρούς του μεγάλου στρατηλάτη και όσους θα ήθελαν να το κλέψουν.

Όπως επισημαίνει πάντως ο Τζέιμς Ρομ, «αυτή τη στιγμή, η Αμφίπολη και οι ανασκαφικές εργασίες είναι το κέντρο όλης της κοινότητας των αρχαιολόγων. Η περιοχή άλλωστε αποτελούσε το προπύργιο της μεγάλης μακεδονικής αυτοκρατορίας».

Ο τρίτος θάλαμος
Η θόλος είναι κατασκευασμένος από πωρόλιθο, όπως και στους προηγούμενους θαλάμους, ενώ στους τρεις κατακόρυφους τοίχους-ανατολικό, δυτικό και βόρειο- στο ορατό μέρος, επαναλαμβάνεται η ίδια μορφή μαρμάρινης επικάλυψης, όπως και στους δυο προηγούμενους θαλάμους, με ορθοστάτες, στέψη και ιωνικό επιστύλιο.

Στο νότιο τοίχο -στο εμφανές μέρος του- δεξιά και αριστερά του θυρώματος, συνεχίζεται η μαρμάρινη επικάλυψη. Οι υπερκείμενοι πωρόλιθοι καλύπτονται με επίχρισμα κόκκινου χρώματος. Όπως αναφέρει το υπουργείο στην ανακοίνωσή του, έχει καταπέσει το εσωτερικό τμήμα του υπέρθυρου.

η συνεχεια εδω: http://www.nerit.gr/